Sunday 23 October 2016

   माती परीक्षण करणे
विशेष माहिती : 
माती कशी बनते?

दगड, गोटे, वाळू, बारीक माती, तसेच कार्बनी पदार्थ मिळून माती बनलेली असते. जमीन खणल्यानंतर मातीचे थर संपले कि त्याखाली खडक लागतात. नदी, पावसाचे पाणी, वाहणारे वारे, आणि हवामानात सतत होणारे बदल यांमुळे खडक आणि शिलाखंड फुटतात, झीज होऊन कालांतराने त्यांचे बारीक कणांमध्ये रुपांतर होते आणि त्याची माती होते. खडकांचे मातीत रुपांतर होणे या क्रियेला खडकांचे अपक्षीणन म्हणतात. 



जमिनीतील ह्युमस निर्मिती:

माती हे सूक्ष्मजीवांचे आगर आहे.विविध प्रकारचे असंख्य सूक्ष्मजीव मातीत आढळून येतात. मातीमध्ये वनस्पती आणि प्राण्यांचे अवशेष मिसळले, कि तिच्यातील सूक्ष्मजीव या अवशेषांचे अपघटन घडवून आणतात. त्यातून नायट्रोजनयुक्त संयुगांची निर्मिती होऊन जमिनीची सुपीकता वाढते. वनस्पती आणि प्राणी अवशेषांच्या अपघटनातून तयार झालेल्या मातीला कुपित मृदा (ह्युमस) म्हणतात.

जमिनीचे / मातीचे महत्त्व:

माती वनस्पतींना आधार देते.
वनस्पतींच्या वाढीसाठी आवश्यक असणारी विविध खनिजे, अन्नद्रव्ये मातीतून मिळतात.
वनस्पतींच्या वाढीसाठी आवश्यक असणारे पाणी माती साठवून ठेवते.
माती वनस्पतींच्या वाढीसाठी आवश्यक असणाऱ्या विविध सूक्ष्मजीवांचेही घर असते.

भारत देश हा भौगोलिकदृष्ट्यावेगळा विविध असल्याने प्रत्येक भागातील/ प्रदेशातील जमीन हि वेगवेगळया प्रकारची आढळते.


जमिनीचे सुपीकतेनुसार प्रकार:

गाळाची मृदा
तांबडी मृदा
काळी/ रेगुर मृदा
वालुकामय मृदा 
जांभी मृदा
खडकाळ मृदा

मातीच्या कणांचा आकार:
चिकणमाती – ०.०००२ मिमी. पेक्षा लहान 
गाळ (silt) – ०.०२२ – ०.०५ मिमी.
वाळू – ०.५ मिमी. – २ मिमी.
खडी – २ मिमी. पेक्षा मोठे.

No comments:

Post a Comment